API nedir? Uygulama Programlama Arayüzü Açıklaması

Günümüzde yazılımlar arasındaki bağlantı, günlük rutinlerimizin bir parçası olan çeşitli aktivite ve işlevleri kolaylaştırmak için gereklidir. Uygulama Programlama Arayüzü (API), farklı yazılım ürünlerinin iletişim kurmasına, paylaşmasına, verileri birbirine bağlamasına ve birbirleriyle uyumlu bir şekilde çalışmasına olanak tanıyan bir yapı taşıdır.

Bu makalede API’leri ve tanımları, nasıl çalıştıkları, API türleri, faydaları ve uygulamalı örnekler de dahil olmak üzere bunlar hakkında bilmeniz gereken her şeyi açıklayacağız. Hadi dalalım!

API nedir?

Yazılım dünyasında, bir uygulama programlama arayüzü (API), bir yazılım programının diğerinden hizmet talep etmesine olanak tanıyan bir prosedür araçları paketidir. Basitçe söylemek gerekirse, bu bir iletişim yöntemidir. İşlevler menüsünü, erişim yöntemini, bir işletim sisteminin (OS) veya uygulamanın yanıt verdiği sözdizimini ve sözdiziminin arkasındaki anlam kümesini temsil eder.

Veri paylaşımı API’lerin temel işlevlerinden biridir. API’ler çoğunlukla fiiller ve isimler gibi basit diller kullanılarak işlev çağrıları yapılarak uygulanır ve bunu yapmanın özel kuralları uygulamanın belgelerinde açıklanmaktadır. Örneğin, bir emlak web sitesi belirli bir coğrafi bölgedeki mevcut mülkleri yayınlayan bir API’ye, güncel faiz oranlarını alan ikinci bir API’ye ve ipotek ödemesini belirleyen üçüncü bir API’ye sahip olabilir.

API Nasıl Çalışır?

API mimarisinin işleyişi genellikle istemci ve sunucu rolleri aracılığıyla açıklanmaktadır. İsteği yapan uygulama istemci, isteğe yanıt veren uygulama ise sunucudur. Örneğin, emlak veritabanı bir emlak web sitesinde sunucu görevi görür ve ona eriştiğiniz cihaz da istemci görevi görür.

Bir API’nin çalışması, her biri yaratım ve işlevsellik açısından çok farklı bir amaca hizmet eden dört ana API türüne bağlıdır.

• SOAP API’leri: Basit Nesne Erişim Protokolünü kullanan SOAP API’leri, XML kullanarak istemci ve sunucu arasında mesaj alışverişini içerir. Artık biraz daha az yaygın olan bunlar esas olarak 90’ların sonlarından 2000’lerin başlarına kadar kullanıldı.
• RPC API’leri: Bunlar uzaktan prosedür çağrıları anlamına gelir. İstemcinin sunucuda bir işlevi veya prosedürü başlatmasına olanak tanır ve sunucu çıktıyı geri gönderir. Tüm popüler web sunucuları RPC API’leriyle aynı prosedürle çalışır.
• WebSocket API’leri: Bir web API geliştirme biçimi olarak WebSocket API’leri, mesajların JSON nesneleri gibi sarıldığı daha modern bir yaklaşımı temsil eder. Bu API’ler, istemci uygulamaları ve sunucular arasında, sunucuların bağlı istemcilere geri arama mesajları gönderebildiği iki yönlü iletişimi sağlar. Bu, müşterinin ihtiyaçlarına göre özelleştirmeyi REST API’lerine göre daha verimli hale getirir.
• REST API’leri: Bugün web’deki en yaygın, esnek ve güçlü türlerdir. İstemcilerin sunucuya veri olarak istek göndermesi, sunucuyu bu verilere dayalı olarak belirli dahili işlevleri başlatmaya itmesi ve ardından çıktı verilerini istemciye geri göndermesi ile çalışırlar.

API türleri

Günümüzde çoğu API, bir uygulamanın verilerini ve işlevselliğini HTTP protokolünü kullanarak internet üzerinden açığa çıkaran web API’leridir. Dört ana web API türü aşağıdaki gibidir

1. Açık API’ler: Genel API’ler olarak da adlandırılan bu tür API’lere erişimde herhangi bir kısıtlama yoktur çünkü bunlar herkese açıktır. Açık API, adından da anlaşılacağı gibi açıktır ve herkes tarafından kullanılabilir. Bu, hizmetin web genelinde kolayca tanıtılmasına yardımcı olur.
2. İş Ortağı API’leri: İş Ortağı API’si, kuruluşların bir iş ortaklığı kapsamında hizmetlerine kontrollü erişime izin vermek için sunduğu bir arayüzdür. Harici çözüm sağlayıcıların yoğun geliştirme ve testler yürütmek için ihtiyaç duyduğu gerekli araçları sağlar ve hazır olduğunda, bir kuruluşun herkesin ücretsiz olarak erişemediği hizmetlerine kontrollü erişime izin verir. Tipik olarak geliştiriciler, genel bir API geliştirici portalı aracılığıyla bir iş ortağı API’sine erişim talep edecek ve ardından erişim elde etmek için yönlendirilecek veya bir self servis süreci üstlenecek, bu da kendi kendine onay ve oturum açma kimlik bilgilerinin sağlanmasıyla sonuçlanacaktır.
3. Dahili API’ler: Özel API’ler olarak da bilinen bu tür web API’si yalnızca dahili sistemlere açıktır. Özel mikro hizmetler ve bir kuruluşun verilerinin ve iş mantığının diğer yalnızca intranet kullanımları gibi dahili sistem ve süreçlerin geliştirilmesi ve kullanılması, genellikle halka açık bir API sunmaz.
4. Bileşik API’ler: Bunlar, birden fazla veri ve/veya hizmet API’sini birleştiren web API’leridir. Geliştiricilerin tek bir çağrıda birden fazla uç noktaya erişmesine olanak tanır. Hizmet API’leri söz konusu olduğunda, istemci uygulaması ile sunucu arasındaki iletişimi ve birden fazla ileri-geri gitme ihtiyacını azaltmaya yardımcı olurlar. Özellikle mikro hizmet mimarisinde faydalı olan bu API’ler, birden fazla kaynaktan bilgi gerektiren görevleri kolaylaştırır.

API’ler hizmet verdikleri sistem türlerine göre de kategorilere ayrılır.

1. Yerel API’ler: Uygulamaya işletim sistemi ve ara yazılım hizmetleri sağlayan uygulamaya özel programlama arayüzleri.
   Örnekler: Microsoft’un .NET API’leri, ses uygulamaları için Telefon API’leri ve veritabanı erişim API’leri.
2. Web API’leri: HTML web sayfaları gibi kaynakları temsil etmek için HTTP kullanarak uygulama tarafından erişilen API’ler. Herhangi bir web URL’si veya URI, bir Web API’si olabilir. Bu API’lere RESTful API’ler de denir. Bu, istekler arasında oturum verilerini saklamadıkları anlamına gelir. Her istek gönderildiğinde, bu, İnternet’in çalışma şekline benzer şekilde, kendi kendine yeten bir istektir.
3. Uzak API’ler: Belirli bir uzaktan çağrı kümesi için yeni bir altyapı oluşturan API’ler. Bu işlemlerin mutlaka Web standartlarına dayalı olması gerekmez.
   Örnekler: Java Veritabanı Bağlantı API’si ve Java Uzaktan Yöntem Çağırma API’si.
4. Program API’leri: İyi tanımlanmış sınıfları ve ilgili işlevleri, API’yi kontrol eden uygulamanın içine yerleştiren API’ler. Bu API’ler, Microsoft WS serisi API’leri temel alan arayüzler de dahil olmak üzere uzaktan prosedür çağrısı (RPC) teknolojisini kullanarak çalışır.

API’nin Faydaları

API’ler yalnızca yeni uygulamaların ve hizmetlerin tasarımını ve geliştirilmesini ve mevcut olanların entegrasyonunu ve yönetimini kolaylaştırmakla kalmaz, aynı zamanda geliştiricilere ve kuruluşlara daha geniş anlamda çok sayıda ek fayda da sunar:

Gelişmiş İşbirliği

Ortalama kurumsal web hosting tarafından yaklaşık 1.200 bulut uygulamasının kullanıldığı göz önüne alındığında, işletmelerin çeşitli bağlantısız sistemlere sahip olması çok yaygındır. API’ler sistemleri entegre etmeyi kolaylaştırır ve platformların ve uygulamaların birbirleriyle konuşmasını sağlayarak şirketlerin iş akışlarını otomatikleştirmesine ve işyerinde daha iyi işbirliğini daha sorunsuz bir şekilde teşvik etmesine olanak tanır. Aksi takdirde bağlantı boşlukları bilgi siloları oluşturacak, üretkenliği yavaşlatacak ve performansı engelleyecektir.

Hızlandırılmış İnovasyon

API’ler, şirketlerin yeni iş ortaklarıyla bağlantı kurmasına ve mevcut pazarlarına yeni hizmetler sunmalarına olanak tanıyan bir düzeyde esneklik sağlar. Bu esneklik, şirketlerin yeni pazarlara erişmesine, önemli getiri elde etmesine ve dijital dönüşümü hızlandırmasına olanak tanır.

Stripe gibi yalnızca yedi satır kodla basit bir API olarak ortaya çıkan ve önde gelen kuruluşlarla bütünleşerek ve tekliflerini çeşitlendirerek erişim alanlarını genişleten şirketler, en büyük değerlemeye sahip olanlardır.

Veriden Para Kazanma

Pek çok şirket, markaları etrafında bir geliştirici topluluğu oluşturmaya ve potansiyel işbirlikçi olarak gördükleri kişilerle ortaklıklar kurmaya yardımcı olmak için başlangıçta bir API’yi ücretsiz olarak yayınlamayı seçiyor. API ekonomisinde işletmeler, API’ler aracılığıyla değerli dijital varlıklara erişimi satarak para kazanır.

Örnek olarak AccuWeather’ı düşünün. Hava durumu verileri sağlayıcısı AccuWeather, çeşitli API paketleri sunan self-servis geliştirici portalını yayınladıktan kısa bir süre sonra, olayların oldukça ilginç bir şekilde değiştiğini fark etti. Yayına girdikten kısa bir süre sonra birçok geliştiricinin portala gelip bir paket seçtiğini gördüler. Sonra birdenbire binlerce API anahtarı sattılar ve bir API topluluğu doğdu.

Sistem Güvenliği

API’ler, istekte bulunan uygulama ile hizmetin altyapısı arasında koruyucu bir bariyer görevi görerek riski etkili bir şekilde azaltır ve iletişim ile altyapıyı daha da güvence altına alır. API çağrıları genellikle kimlik doğrulama bilgilerinin kullanılmasını gerektirir.

Ek olarak, HTTP üstbilgileri, tanımlama bilgileri veya sorgu dizeleri gibi diğer güvenlik önlemleri, daha fazla veri alışverişi güvenliği için iyi bir şekilde desteklenir. Hizmetler ayrıca erişimi düzenlemek ve daha fazla güvenlik riski değerlendirmesi yapmak için API ağ geçitleri gibi ücretleri de kullanır.

Son Kullanıcı Güvenliği ve Gizliliği

API’ler aynı zamanda ağ güvenliğinin korunmasında da önemli bir rol oynar ve bireysel kullanıcıların hayati bilgilerine maruz kaldıklarında ekstra koruma katmanının büyük bir bölümünü oluşturur. Buna iyi bir örnek, bir web sitesinin kullanıcının konumunu sorması ve bir konum API’si kullanmasıdır. Kullanıcı, veri gizliliğini ve güvenliğini korumak için bu isteğe izin vermeyi veya reddetmeyi seçebilir.

Elbette Web, API kullanımında yalnız değil. Çeşitli web tarayıcıları ve mobil işletim sistemleri artık bir cihazın uygulamalarına ve verilerine API erişimini yöneten izin yapılarını içerirken, Windows (en iyi Windows VPS’ye sahip), Mac ve Linux gibi dosya sistemleri, API’ler tarafından yönlendirilen dosya erişimi için daha katı izinler uygular.

API örnekleri

Çeşitli protokolleri ve standartları kullanan bazı popüler API örnekleri şunlardır:

1. Google Haritalar: Teknoloji devi Google’ın yapacağı her şey büyük olasılıkla sektördeki diğer şirketler için standardı belirleyecektir. Haritalama hizmetlerinde de durum aynı. Birçok web sitesi, haritaları görüntülemek için Google Haritalar API’lerini entegre edecektir. Örneğin, Directions API’leri, farklı konumlar arasında yol tarifleri sağlamak için XML veya JSON olarak biçimlendirilmiş yanıtlara sahip HTTP isteklerini kullanacak.
2. WeatherAPI: Bu, ücretsiz coğrafi konum ve hava durumu verilerine erişmenizi sağlar. Ayrıca tahminler, spor, astronomi, coğrafi konum, zaman dilimleri ve IP aramaları için geniş bir API yelpazesine sahiptir. Veriler, basit bir RESTful API aracılığıyla JSON/XML formatında sağlanır. API’yi doğrudan HTTP veya HTTPS üzerinden talep edebileceksiniz. Site ayrıca geliştiricilere API konusunda yardımcı olacak ayrıntılı belgeler de içerir.
3. Yelp API: GraphQL üzerine inşa edilen API, kullanıcılara spa’lar, aktiviteler ve daha fazlası dahil olmak üzere restoranlar için yemek, satıcı ve yorum bilgileri sağlar. Sunucular, HTTP istek protokolünün tüm yöntemlerini izleyerek verileri döndürür. Yeni uygulamaları uygularken geliştiricileri API uç noktalarını bunlara entegre edebilir. Kullanılan değişim formatı JSON’dur.

Çeşitli yazılım ürünleri ve araçları, müşterilerinin ihtiyaç duyduğu işlevselliği uygulamak için API’leri kullanır. DevOps’tan Microsoft SharePoint gibi platformlara kadar güçlü API kaynakları Docker, Jenkins ve GitLab’ı içerir. Sosyal ağ siteleriyle entegre olan açık API’ler, haber akışları, fotoğraf paylaşımı ve diğerleri de dahil olmak üzere çok çeşitli üçüncü taraf işlevleri oluşturabilir.

Sonuç

API’ler, yazılım geliştirme sürecini hızlandırmak ve basitleştirmek açısından önemlidir. Geliştiricilerin yalnızca yeni uygulamalar oluşturmak için üçüncü taraf hizmetlerinden yararlanmalarına değil, aynı zamanda mevcut çözümlere ek işlevler eklemelerine de olanak tanır. API’ler, geliştiricilerin başka bir çözümün tüm teknik bilgisini anlaması ve bir soyutlama katmanı görevi görerek farklı yazılım sistemlerini birbirine bağlarken sistemlerin karmaşıklığını gizlemesi gerekliliğini ortadan kaldırır.

SSS